گليز تورك قالاق!

پيشه وري يا جنگلي ، مساله اين است !

جمعيت زيادي جمع شده اند . صداي تشويق و هورا همه جا پيچيده است . شور و شوق و شادماني در چشمان مردم داد مي زند . همه منتظر سخنراني هستند . ناگهان همه ساكت ميشوند و سخنراني شروع مي شود . « اولين كاري كه بايد كرد اين زندان را تبديل به دانشگاه مي كنيم . » و چنين مي شود . تلاش بي شائبه اي براي سازندگي شروع مي شود .اصلاحات ارضي شروع مي شود، تمام خيابانها در مدت كوتاهي سنگ فرش يا آسفالت مي شود ، راديو ملي افتتاح مي شود ، حق راي براي اولين بار به زنان داده مي شود و امنيت بي سابقه اي بر پا مي شود . به قول قاضي آمريكايي كه در خاطرات خود نوشته؛ «مردم براي اولين بار توانستند ماشينهاي خود را شب در خيابان بگذارند بدون اينكه ترسي از دزديدن لاستيك ماشين شان داشته باشند .» جلوي بازار سياه بليط قطار و گراني اجناس گرفته مي شود . كارهاي فرهنگي وسيعي انجام مي گيرد . مردم وحدت و همدلي عجيبي دارند .

اشتباه نكنيد اين جا ، مكان غريبه اي نيست . اين جا قسمتي از ايران ، يعني آذربايجان 1324 است .

زماني مردم آذربايجان زير استبداد شاهنشاهي فرياد جمهوريت و دموكراسي سر مي دهند و دست به دست هم حكومتي ايالتي با افكار مدرن تشكيل مي دهند . پيشه وري كه فردي تحصيل كرده بود رهبر اين آزادي خواهان مي شود و مردم آذربايجان را به روياهايشان مي رساند . افسوس كه تحقق اين رويا ديري نمي پايد و استبداد شاهنشاهي با خون مردم آذربايجان خط قرمزي بر اين رويا مي كشد . خط قرمزي كه مردم آذربايجان را در حسرت آن روزها مي گذارد .

شبيه چنين حركتي را در گذشته نيز داشته ايم . قيام ميرزا كوچك خان جنگلي در شمال كشور . قيامي كه همچون قيام آذربايجان شكست خورد اما لقب سردار جنگل را براي ميرزا كوچك خان به ارمغان آورد . بعد از انقلاب نيز هر سال بزرگداشت هايي به اين مناسبت برگزار مي شود .

هميشه برايم سوال بوده كه چرا قيام جنگل به عنوان حركتي مثبت تلقي مي شود اما قيام آذربايجان به عنوان يك حركت منفي و تجزيه طلبانه ياد مي شود . اگر تجزيه طلبي مورد بحث است با اين قياس قيام جنگل هم تجزيه طلبانه بود .

يادم نمي رود جواب تاريخداني كه در صدا و سيما به سوال يكي از مخاطبان در مورد فرق جنگلي و پيشه وري داد . ايشان در جواب گفتن كه پيشه وري با جنگلي خيلي فرق دارد ( چه فرقي دارند را فقط خودش مي دانست چيزي كه نگفت ) و در حين اين جواب تصاويري از جنگلي پخش مي كرد كه در دست تسبيح داشت. شايد فرق شان در همين تسبيح بوده . حرف هاي پيشه وري در اولين سخنراني اش در تبريز در تاريخ ثبت شده است ؛ « من به تماميت ارضي ايران پايبند هستم و هر كاري مي كنم در داخل مرزهاي ايران مي كنم . »

حال نمي دانيم چرا وقتي صحبت از پيشه وري مي شود ، انگ تجزيه طلبي مي زنند و وقتي صحبت از جنگلي مي شود ، از غيرت و قهرماني او سخن مي گويند .

 مساله اين است !